Parçaları tanıttığım (sigma profiller, cıvata-somunlar, plastik parçalar, milller-rulmanlar-gijonlar) yazılarımdan sonra montaja kaldığım yerden devam ediyorum. İlk aşamada hatırlarsanız sigma profilleri kullanarak ana iskeletimizi monte etmiştik. Şimdi iskeletimizin üzerine bazı plastik ve metal paçalar ekleyerek yazıcımızın hareketli parçalarının üzerlerinde kayacakları yolları inşa edeceğiz. Öncelikle bu aşama bittiğinde yazıcımızın nasıl görüneceğini şematik resimden inceleyelim:
Resimden de görebileceğimiz gibi,4'ü dik, 2 tanesi yatay olmak üzere 6 tane mili iskelete eklememiz gerekiyor. Bu milleri yerinde tutan yapılar plastikten üretilmiş olan mil tutucusu adı verilen parçalar.Dik duran miller için (ki hatırlarsanız bu yön Z yönü olduğundan Z milleri adını vermiştik) her birine 2 Z mili tutucudan toplam 8 adete ihtiyacımız var. Ön-arka yönde uzanan (Y yönü) milleri tutmak için ise toplamda 4 adet Y mil tutucusu gerekecek. Bu noktada önemli bir detayı atlamamamız gerekiyor. Demiştik ki Z asansörleri olsun, X ve Y arabaları olsun, hepsi rulmanlar aracılığıyla millere bağlanıyorlar. Bu rulmanları, millerin her iki ucu da kapanmadan takmak zorundayız, yani bu aşamada onlara da ihtiyacımız var.
Aşağıdaki resimde Z millerinin montajı için gereken malzemelerin bir kısmını görüyoruz. Z millerinin uzunluğunun 305 mm olduğunu hatırlatalım.
Öncelikle Z mil tutucuların birer adedini millerin ucuna takmamız gerekiyor. Mil tutucudaki delik, milin ucu ucuna sığacağı genişlikte tasarlanmış. O sebeple milleri iterken biraz zorlanabilmemiz mümkün. Zorlansak dahi aşırı sert hareketlerden kaçınmamız gerekiyor çünkü mil tutucuları kırabiliriz. Birer adet mil tutucuyu taktıktan sonraki görüntümüz şu şekilde:
Bu noktada millerin her birine birer adet LMe008UU rulman takmamız gerekiyor. Bu rulmanı hatırlayalım isterseniz:
Rulmanlar ile ilgili yazıda belirttiğim birkaç nokta vardı, onlara da dikkat etmemiz gerekiyor. Birincisi, gerekmedikçe rulmanı paketinden çıkarmama kuralına uymamız. Sadece rulmanı takacağımız zaman çıkarıyoruz, yoksa içine toz kaçarsa ses çıkarıp titreşim oluşturabiliyor. İkincisi ise, rulmanla birlikte segmanlarını da takmamızın gerekmesi. Segmandan çok fazla bahsetmemiştim. Dış görünüşleri itibarı ile bileziği andırıyorlar. Ana amaçları, rulmanların uç kısmına yakın yerleşim gösteren yarıklara yerleştirilerek rulmanın yerinden oynamasını engellemek. Aşağıda çeşitli boyda segmanların resmi var:
Segmanları yerlerine elle takabilmemiz mümkün ancak çok esnek olmadıklarından biraz zor olabilir. Daha rahat etmek istiyorsak, segman pensesi adı verilen bir alete ihtiyaç duyacağız:
Yukarıdaki resimde bir segman pensesini görüyoruz.Pensenin uç kısmındaki iki sivri çıkıntıyı segmandaki deliklere geçiriyoruz ve penseyi sıktığımızda bu delikler birbirlerinden uzaklaşarak segmanın ağzını açıyor.Biz de segmanı yarığına yerleştiriyoruz. Yalnız bu haliyle bile iş çok olay değil çünkü segman eğilebilme riski taşıyor. Aşağıdaki resimde ağzını açtığımız bir segmanımızın resmi mevcut:
Aşağıdaki resimde de segmanın yerine yerleştirilmiş hali mevcut:
Bu noktada segmanlardan birer tanesini yerlerine şimdiden yerleştirebiliriz. Sakın ikisini birden yerleştirmeyin, o durumda ilerde Z asansörünü yerine takamazsınız. Cihazın tasarımcısının bana gönderdiği bir resimde segmanlar mile geçirilmiş ancak yerlerine takılmamış halde görünüyorlar, muhtemelen daha sonra yerlerine takmayı tercih etmiş olabilir. O resmi de biraz sonra göstereceğim. Ben şu şekilde yapmayı tercih ettim:
Resimde 4 rulmana da segman takılmış halde. Bu rulmanları geciktirmeden yerlerine takalım (ben birlikte resim çekmek için dördünü de çıkardım, siz mümkünse her birini teker teker yerine takın, içine toz kaçmasın).
4 Rulmanı yerlerine taktıktan sonra diğer uçtaki mil tutucuları yerlerine yerleştirmemiz gerekiyor. Yine mümkün oldukça zorlamadan yerlerine itin. Bazıları diğerlerine göre daha sıkı olabiliyorlar:
Yukarıdaki resimde Z millerinin rulmanları takılmış son hallerini görüyoruz. Tasarımcı arkadaşımızın gönderdiği resim de aşağıda:
Gördüğünüz gibi segmanları mile geçirmiş ancak daha sonra yerlerine takacak şekilde bırakmış.
Bu noktadan sonra Z millerimizi ve mil tutucularımızı iskelete monte edebiliriz. Montaj için M5x10 inbus cıvata kullanmamız gerekiyor (sigma profillere bir şey monte ettiğimizde neredeyse her zaman M5x10 kullanıyoruz, zaten o sebeple elimizde en çok miktarda bulunan cıvata M5x10). Cıvata, sigma profili monte ederken önceden yerleştirmiş olduğumuz M5 kare somunlara bağlanacak. Z millerini sigma profilin neresine yerleştireceğiz? Dik duran profillerimizin dış taraflarına yerleştirmemiz gerekiyor. Seviye olarak da profilin en üst kısmının Z milinin en üst kısmına gelmesi gerekiyor. Aşağıdaki şematik resimde yerleştirmemiz gereken konumu görebiliriz. Bu arada sigma profilin uzunluğunun 370 mm, Z milinin ise uzunluğunun 305 mm olduğunu hatırlarsak, Z milinin alt ucu ile sigma profilin alt ucu arasında yaklaşık 65 mm'lik bir mesafe oluşması gerektiğini hesaplayabiliriz:
Ben montaj esnasında mümkün oldukça bu mesafelere uymanızı ve bir şekilde daha farklı ölçüm yapıyorsanız sebebini araştırmanızı öneririm. Belki 65 yerine 64 veya 66 mm ölçülmesi çok sorun oluşturmaz ancak 3-4 mm'den fazla oynamalarda, daha ileriki aşamalarda sorun yaşamaya başlayabilirsiniz. Z asansörünü veya Y arabasını takarken bunları yerine oturtamadığınızı görmeniz moral bozucu olabilir! Bir tavsiye de, cıvataların altına, eğer elinizde var ise, uygun boyutlu pul yerleştirmeniz. Benim elimde yeterli sayıda M5 pul yoktu, o sebeple yerleştiremedim ama doğrusu bu. Aşağıda Z milinin yerine yerleştirilmiş halini görebiliriz:
Tasarımı gereği Z mil tutucusu sigma profile sıkı bir şekilde geçecektir. Plastiklerle ilgili her yerde aynı kural geçerli: Sıkı olduğu yerlerde yavaş manipüle edin, kırabilme ihtimaliniz var. Ama çok dayanıksız olduklarını da düşünmeyin, belirli miktarda zorlanmayı tolere edebiliyorlar.
Yukarıdaki resimde de farklı bir açıdan Z mili ve tutucusunu görüyoruz. Bir de mesafeyi tutturabildik mi kontrol edelim:
Fena gözükmüyor. 4 Mili de yerine yerleştirdikten sonra yazıcımıza bir bakalım, nasıl görünüyor:
(Not: Bu yazıyı yayınladıktan sonra cihazın tasarımcılarından bir mail aldım ve kitteki boy karmaşasını azaltmak amacıyla 305 mm'lik miller yerine 335 milimetrelik mil kullanmaya başladıkları bilgisine ulaştım. Bu şekilde montaj daha kolaylaşmış oldu)
İş görür her halde diye düşünüyorum. Simdi bir sonraki aşamaya, yani Y arabasını taşıyacak olan Y millerini ve Y mil tutucularını yerleştirmesine geçmemiz gerekiyor. Teknik olarak Z milleri ve tutucularından çok farklı değil. Z tutucular milleri dikey yönde tutacak şekilde tasarlanmışlarken, Y mil tutucular yatay yönde tutacak şekilde tasarlanmışlar. Aşağıdaki resimde kullanacağımız malzemeleri görebiliriz:
Millerin uzunluğu 365 mm olmalı. Burada rulman olarak SCe008UU'lar kullanılıyor. Bu rulmanın bir güzelliği, segmanla uğraşmanıza gerek olmaması. Kendi üstünde vida delikleri olduğundan doğrudan aluminyum Y arabasına vidalanıyor, yani yerinden kayma ihtimali yok.
Şimdi ilk iş olarak Y mil tutucularının birer adedini millerin ucuna takıyoruz:
Bunu takiben rulmanlarımızı mil başına ikişer tane olacak şekilde millere geçirip diğer mil tutucuları da yerleştiriyoruz.Son görünümümüz şu şekilde:
Bu noktada, bence şu ana kadarki montaj aşamalarımızdan en önemli olanına geldik. Y millerini sigma profildeki yerlerine monte edeceğiz. Yalnız bu noktada ölçümlere çok dikkat etmemiz gerekli. Mesafeleri yanlış hesaplarsak daha sonraki aşamada aluminyum Y arabası üzerindeki vida deliklerini rulmanların üstündeki vida delikleri ile çakıştıramayız veya zorlanarak çakıştırırız, ki bu da Y arabasının hiç hareket edememesine veya zorlanarak hareket etmesine yol açar. Z milinde bu sorun daha düşük ihtimalli idi çünkü doğrudan sigma profilin en uç noktasına mil tutucuyu yerleştirdik, çok hesap yapmamız gerekmedi. Burada ölçüm yapmamız gerekli. Peki doğru mesafeler ne olmalı? Şematik görüntümüze geri dönelim:
Tasarımcımız Y mil tutucularının dış kenarları ile sigma profilin uç kısmı arasında 50,5 mm, ve iki Y mil tutucusunun iç kenarları arasında ise 81 mm mesafe olması gerektiğini belirtmiş. Bu arada lütfen dikkat edin, 50,5 mm'yi 55 mm ile karıştırmayın, ben ilk başta o hatayı yaptım. 50,5 mm, 50 ile 51 mm arasında yer alıyor, yani çok küçük bir mesafeden bahsediyoruz! Bu mesafeleri hesaplarken yapmamız gereken elimize bir cetvel alıp, uygun ölçümü yaptıktan sonra bir kalem ile sigma profil üzerine çizik atmak. Sonra parçayı yerine koyup vidalamadan önce mesafeleri ölçmemiz gerekli:
Üstteki resim mil tutucunun dış kenarı ile sigma profilin ucu arasındaki 50.5 (burada 51 olmuş) mm'lik mesafeyi gösteriyor. Alttaki resim ise iki Y mil tutucu arasında bulunması gereken 81 mm'lik mesafeyi göstermekte.
Simetrik bir şekilde mesafeleri ayarladıktan sonra cıvatalarımızı (tabii ki M5x10) daha önceden yerleştirmiş olduğumuz kare somunlarımıza monte edebiliriz.Burada küçük bir not: Malzeme listesinde bu miller için M5 pul da yazılı ve elimizde mevcut, dolayısıyla pulu ile birlikte monte edebiliriz. Aşağıdaki resimde M5x10 inbus cıvatalarımız ve pullarımız görülüyor.
Bu resimde de pullarımız yerleştirildikten sonraki görünüm mevcut. Deliklerin içine bakınca kare somunlarımızı da görebiliyoruz. Sağ kenarda da kalemle çizdiğim mesafe çizgisi görülüyor:
Bu aşamada Y mil tutucularını yerlerine vidalarken çok fazla sıkmamamız gerekiyor. Eğer daha sonraki aşamalarda Y arabasını monte ettiğimizde, araba güçlükle hareket ediyorsa millerin yerini hafifçe değiştirmemiz gerekebilir. Bu bilgiyi aklımızda tutup cıvataları da yerleştirip sıkıştırdıktan sonra montajın çok önemli bir aşamasını daha bitirmiş oluyoruz. İşte 3d printer'ımızın son hali:
Bir sonraki yazımızda printer'in motorları hakkında genel bilgiler vereceğiz ve montajlarından bahsedeceğiz.
Resimden de görebileceğimiz gibi,4'ü dik, 2 tanesi yatay olmak üzere 6 tane mili iskelete eklememiz gerekiyor. Bu milleri yerinde tutan yapılar plastikten üretilmiş olan mil tutucusu adı verilen parçalar.Dik duran miller için (ki hatırlarsanız bu yön Z yönü olduğundan Z milleri adını vermiştik) her birine 2 Z mili tutucudan toplam 8 adete ihtiyacımız var. Ön-arka yönde uzanan (Y yönü) milleri tutmak için ise toplamda 4 adet Y mil tutucusu gerekecek. Bu noktada önemli bir detayı atlamamamız gerekiyor. Demiştik ki Z asansörleri olsun, X ve Y arabaları olsun, hepsi rulmanlar aracılığıyla millere bağlanıyorlar. Bu rulmanları, millerin her iki ucu da kapanmadan takmak zorundayız, yani bu aşamada onlara da ihtiyacımız var.
Aşağıdaki resimde Z millerinin montajı için gereken malzemelerin bir kısmını görüyoruz. Z millerinin uzunluğunun 305 mm olduğunu hatırlatalım.
Öncelikle Z mil tutucuların birer adedini millerin ucuna takmamız gerekiyor. Mil tutucudaki delik, milin ucu ucuna sığacağı genişlikte tasarlanmış. O sebeple milleri iterken biraz zorlanabilmemiz mümkün. Zorlansak dahi aşırı sert hareketlerden kaçınmamız gerekiyor çünkü mil tutucuları kırabiliriz. Birer adet mil tutucuyu taktıktan sonraki görüntümüz şu şekilde:
Bu noktada millerin her birine birer adet LMe008UU rulman takmamız gerekiyor. Bu rulmanı hatırlayalım isterseniz:
Rulmanlar ile ilgili yazıda belirttiğim birkaç nokta vardı, onlara da dikkat etmemiz gerekiyor. Birincisi, gerekmedikçe rulmanı paketinden çıkarmama kuralına uymamız. Sadece rulmanı takacağımız zaman çıkarıyoruz, yoksa içine toz kaçarsa ses çıkarıp titreşim oluşturabiliyor. İkincisi ise, rulmanla birlikte segmanlarını da takmamızın gerekmesi. Segmandan çok fazla bahsetmemiştim. Dış görünüşleri itibarı ile bileziği andırıyorlar. Ana amaçları, rulmanların uç kısmına yakın yerleşim gösteren yarıklara yerleştirilerek rulmanın yerinden oynamasını engellemek. Aşağıda çeşitli boyda segmanların resmi var:
Segmanları yerlerine elle takabilmemiz mümkün ancak çok esnek olmadıklarından biraz zor olabilir. Daha rahat etmek istiyorsak, segman pensesi adı verilen bir alete ihtiyaç duyacağız:
Yukarıdaki resimde bir segman pensesini görüyoruz.Pensenin uç kısmındaki iki sivri çıkıntıyı segmandaki deliklere geçiriyoruz ve penseyi sıktığımızda bu delikler birbirlerinden uzaklaşarak segmanın ağzını açıyor.Biz de segmanı yarığına yerleştiriyoruz. Yalnız bu haliyle bile iş çok olay değil çünkü segman eğilebilme riski taşıyor. Aşağıdaki resimde ağzını açtığımız bir segmanımızın resmi mevcut:
Aşağıdaki resimde de segmanın yerine yerleştirilmiş hali mevcut:
Bu noktada segmanlardan birer tanesini yerlerine şimdiden yerleştirebiliriz. Sakın ikisini birden yerleştirmeyin, o durumda ilerde Z asansörünü yerine takamazsınız. Cihazın tasarımcısının bana gönderdiği bir resimde segmanlar mile geçirilmiş ancak yerlerine takılmamış halde görünüyorlar, muhtemelen daha sonra yerlerine takmayı tercih etmiş olabilir. O resmi de biraz sonra göstereceğim. Ben şu şekilde yapmayı tercih ettim:
Resimde 4 rulmana da segman takılmış halde. Bu rulmanları geciktirmeden yerlerine takalım (ben birlikte resim çekmek için dördünü de çıkardım, siz mümkünse her birini teker teker yerine takın, içine toz kaçmasın).
4 Rulmanı yerlerine taktıktan sonra diğer uçtaki mil tutucuları yerlerine yerleştirmemiz gerekiyor. Yine mümkün oldukça zorlamadan yerlerine itin. Bazıları diğerlerine göre daha sıkı olabiliyorlar:
Yukarıdaki resimde Z millerinin rulmanları takılmış son hallerini görüyoruz. Tasarımcı arkadaşımızın gönderdiği resim de aşağıda:
Gördüğünüz gibi segmanları mile geçirmiş ancak daha sonra yerlerine takacak şekilde bırakmış.
Bu noktadan sonra Z millerimizi ve mil tutucularımızı iskelete monte edebiliriz. Montaj için M5x10 inbus cıvata kullanmamız gerekiyor (sigma profillere bir şey monte ettiğimizde neredeyse her zaman M5x10 kullanıyoruz, zaten o sebeple elimizde en çok miktarda bulunan cıvata M5x10). Cıvata, sigma profili monte ederken önceden yerleştirmiş olduğumuz M5 kare somunlara bağlanacak. Z millerini sigma profilin neresine yerleştireceğiz? Dik duran profillerimizin dış taraflarına yerleştirmemiz gerekiyor. Seviye olarak da profilin en üst kısmının Z milinin en üst kısmına gelmesi gerekiyor. Aşağıdaki şematik resimde yerleştirmemiz gereken konumu görebiliriz. Bu arada sigma profilin uzunluğunun 370 mm, Z milinin ise uzunluğunun 305 mm olduğunu hatırlarsak, Z milinin alt ucu ile sigma profilin alt ucu arasında yaklaşık 65 mm'lik bir mesafe oluşması gerektiğini hesaplayabiliriz:
Ben montaj esnasında mümkün oldukça bu mesafelere uymanızı ve bir şekilde daha farklı ölçüm yapıyorsanız sebebini araştırmanızı öneririm. Belki 65 yerine 64 veya 66 mm ölçülmesi çok sorun oluşturmaz ancak 3-4 mm'den fazla oynamalarda, daha ileriki aşamalarda sorun yaşamaya başlayabilirsiniz. Z asansörünü veya Y arabasını takarken bunları yerine oturtamadığınızı görmeniz moral bozucu olabilir! Bir tavsiye de, cıvataların altına, eğer elinizde var ise, uygun boyutlu pul yerleştirmeniz. Benim elimde yeterli sayıda M5 pul yoktu, o sebeple yerleştiremedim ama doğrusu bu. Aşağıda Z milinin yerine yerleştirilmiş halini görebiliriz:
Tasarımı gereği Z mil tutucusu sigma profile sıkı bir şekilde geçecektir. Plastiklerle ilgili her yerde aynı kural geçerli: Sıkı olduğu yerlerde yavaş manipüle edin, kırabilme ihtimaliniz var. Ama çok dayanıksız olduklarını da düşünmeyin, belirli miktarda zorlanmayı tolere edebiliyorlar.
Yukarıdaki resimde de farklı bir açıdan Z mili ve tutucusunu görüyoruz. Bir de mesafeyi tutturabildik mi kontrol edelim:
Fena gözükmüyor. 4 Mili de yerine yerleştirdikten sonra yazıcımıza bir bakalım, nasıl görünüyor:
(Not: Bu yazıyı yayınladıktan sonra cihazın tasarımcılarından bir mail aldım ve kitteki boy karmaşasını azaltmak amacıyla 305 mm'lik miller yerine 335 milimetrelik mil kullanmaya başladıkları bilgisine ulaştım. Bu şekilde montaj daha kolaylaşmış oldu)
İş görür her halde diye düşünüyorum. Simdi bir sonraki aşamaya, yani Y arabasını taşıyacak olan Y millerini ve Y mil tutucularını yerleştirmesine geçmemiz gerekiyor. Teknik olarak Z milleri ve tutucularından çok farklı değil. Z tutucular milleri dikey yönde tutacak şekilde tasarlanmışlarken, Y mil tutucular yatay yönde tutacak şekilde tasarlanmışlar. Aşağıdaki resimde kullanacağımız malzemeleri görebiliriz:
Millerin uzunluğu 365 mm olmalı. Burada rulman olarak SCe008UU'lar kullanılıyor. Bu rulmanın bir güzelliği, segmanla uğraşmanıza gerek olmaması. Kendi üstünde vida delikleri olduğundan doğrudan aluminyum Y arabasına vidalanıyor, yani yerinden kayma ihtimali yok.
Şimdi ilk iş olarak Y mil tutucularının birer adedini millerin ucuna takıyoruz:
Bunu takiben rulmanlarımızı mil başına ikişer tane olacak şekilde millere geçirip diğer mil tutucuları da yerleştiriyoruz.Son görünümümüz şu şekilde:
Bu noktada, bence şu ana kadarki montaj aşamalarımızdan en önemli olanına geldik. Y millerini sigma profildeki yerlerine monte edeceğiz. Yalnız bu noktada ölçümlere çok dikkat etmemiz gerekli. Mesafeleri yanlış hesaplarsak daha sonraki aşamada aluminyum Y arabası üzerindeki vida deliklerini rulmanların üstündeki vida delikleri ile çakıştıramayız veya zorlanarak çakıştırırız, ki bu da Y arabasının hiç hareket edememesine veya zorlanarak hareket etmesine yol açar. Z milinde bu sorun daha düşük ihtimalli idi çünkü doğrudan sigma profilin en uç noktasına mil tutucuyu yerleştirdik, çok hesap yapmamız gerekmedi. Burada ölçüm yapmamız gerekli. Peki doğru mesafeler ne olmalı? Şematik görüntümüze geri dönelim:
Tasarımcımız Y mil tutucularının dış kenarları ile sigma profilin uç kısmı arasında 50,5 mm, ve iki Y mil tutucusunun iç kenarları arasında ise 81 mm mesafe olması gerektiğini belirtmiş. Bu arada lütfen dikkat edin, 50,5 mm'yi 55 mm ile karıştırmayın, ben ilk başta o hatayı yaptım. 50,5 mm, 50 ile 51 mm arasında yer alıyor, yani çok küçük bir mesafeden bahsediyoruz! Bu mesafeleri hesaplarken yapmamız gereken elimize bir cetvel alıp, uygun ölçümü yaptıktan sonra bir kalem ile sigma profil üzerine çizik atmak. Sonra parçayı yerine koyup vidalamadan önce mesafeleri ölçmemiz gerekli:
Üstteki resim mil tutucunun dış kenarı ile sigma profilin ucu arasındaki 50.5 (burada 51 olmuş) mm'lik mesafeyi gösteriyor. Alttaki resim ise iki Y mil tutucu arasında bulunması gereken 81 mm'lik mesafeyi göstermekte.
Simetrik bir şekilde mesafeleri ayarladıktan sonra cıvatalarımızı (tabii ki M5x10) daha önceden yerleştirmiş olduğumuz kare somunlarımıza monte edebiliriz.Burada küçük bir not: Malzeme listesinde bu miller için M5 pul da yazılı ve elimizde mevcut, dolayısıyla pulu ile birlikte monte edebiliriz. Aşağıdaki resimde M5x10 inbus cıvatalarımız ve pullarımız görülüyor.
Bu resimde de pullarımız yerleştirildikten sonraki görünüm mevcut. Deliklerin içine bakınca kare somunlarımızı da görebiliyoruz. Sağ kenarda da kalemle çizdiğim mesafe çizgisi görülüyor:
Bu aşamada Y mil tutucularını yerlerine vidalarken çok fazla sıkmamamız gerekiyor. Eğer daha sonraki aşamalarda Y arabasını monte ettiğimizde, araba güçlükle hareket ediyorsa millerin yerini hafifçe değiştirmemiz gerekebilir. Bu bilgiyi aklımızda tutup cıvataları da yerleştirip sıkıştırdıktan sonra montajın çok önemli bir aşamasını daha bitirmiş oluyoruz. İşte 3d printer'ımızın son hali:
Bir sonraki yazımızda printer'in motorları hakkında genel bilgiler vereceğiz ve montajlarından bahsedeceğiz.
Yorumlar
Yorum Gönder